Naaldvilten is een techniek voor zowel kinderen als volwassenen, waarmee je met gekleurde wol prachtige projecten maakt. Dat kunnen kleine items zijn zoals 3D diertjes en een applicatie op kleding. Maar ook grotere ontwerpen zoals een kussen of wandkleed. Met wat oefening heb je al snel een mooi resultaat.

Wat is naaldvilten en wat heb je nodig?

De naam zegt het al een beetje, je bewerkt wol met een speciale naald tot vilt. Voor deze handwerktechniek gebruik je het volgende:

• Een viltnaald met viltnaaldhouder
• Gekleurde wol
• Een stuk schuimrubber van ca. 20 x 20 cm en 5 cm dik

De viltnaald is meestal zo’n 7 tot 8 cm lang. Deze heeft een scherpe punt en heeft aan de onderste paar centimeter zitten weerhaakjes. Die weerhaakjes buigen naar onder zodat je de haren van de wol in elkaar duwt.

De wol is ongesponnen, maar wel gewassen en gekaard (= geborsteld zodat je een egaal geheel krijgt en alle klitten eruit zijn). Meestal is de wol ook nog gekleurd.

Het schuimrubber blok gebruik je als ondergrond om in te kunnen prikken.

Naaldvilten doe je zo

Het naaldvilten zelf is super makkelijk als je de volgende stappen en tips volgt. Er wordt onderscheid gemaakt tussen plat vilten, dus bijvoorbeeld een afbeelding en het 3D vilten van figuren.

Plat naaldvilten

Bij het plat naaldvilten, leg je een vilten lapje van 100% wol op het schuimrubber blok. Je neemt een klein plukje wol en legt de wol op het vilten lapje. Neem de viltnaald en prik de wol op de ondergrond net ze lang tot het mooi egaal vast zit. Let op dat je recht naar beneden prikt. Neem het volgende plukje wol en prik dat ook vast.

3D naaldvilten

Bij het 3D naaldvilten neem ongekleurde witte wol en rol dat in de vorm van je basis van bijvoorbeeld het lijf van een dier. Leg dit op het schuimrubber blok. Start met het in elkaar prikken van de wol. Prik er zo nodig nog wat wol omheen tot het de juiste vorm heeft. Neem nu de kleur die je het ontwerp wilt geven, bijvoorbeeld de kleur van de vacht. Prik de gekleurde wol er omheen. Ga op deze manier verder met alle onderdelen en prik ze stuk voor stuk aan elkaar tot je 3D ontwerp klaar is. Deze mooie ontwerpen zijn gemaakt door Dani Ives, een echt vilt artist die prachtige ontwerpen maakt.

Algemene tips:

• Prik altijd recht naar beneden
• Prik niet te hard, anders ga je door het blok heen en beschadig je de tafel.
• Let op je vingers, de naald is scherp
• Werk met kleine plukjes wol, luchtig uit elkaar getrokken
• Trekt de plukjes wol in plaats van knippen
• Werk met 1 naald dan heb je meer controle over de naald
• Zorg dat je een afbeelding van je onderwerp bij de hand hebt
• Heb je een foutje gemaakt? Haal dan je wol gewoon voorzichtig los.

---

Twee projecten om zelf te maken

Je leert het naaldvilten alleen door te doen. Dus hebben wij twee projecten om mee te beginnen. Een plat ontwerp en een 3D ontwerp. Van het 3D ontwerp kun je ook gewoon onderdelen maken waarmee de kinderen kunnen spelen. Dan laat je de krans achterwege.

1. Afbeelding Muisje met bloem naaldvilten

Werkbeschrijving ‘plat’ naaldvilten

Trek een lange dunnen sliert licht groene wol. Leg die op je vilten lapje in onderstaande vorm en begin links onderin met het vast prikken. Prik bij dit werk recht naar benden in het matje, zo blijft ja naald recht én heel. Het vilten lapje waar je de wol op prikt is vrij stevig. Je moet daarom relatief veel prikken om de wol vaste te hechten. Volg gewoon de vorm die je met de wol gelegd hebt (foto’s 1 t/m 3) en prik het vast.

Heb je de stengel en de blaadjes in vorm geprikt pak dan een dun plukje licht tot middel blauwe wol. Leg het in de vorm en begin met prikken (foto 4 en 5). Je ziet een klein verschil in de vorm van de stengel tussen beide foto’s. Tijdens het prikken bedacht we dat de bloem beter omlaag kon gaan en hebben we het bovenste deel van de stengel voorzichtig los gehaald en in een andere vorm geprikt.

Neem nu een plukje donker roze wol, leg het in de vorm en prik het vast (foto 6).

Doe vervolgens hetzelfde met kleine plukjes lichtroze wol, tussen het donker roze. (foto 7).

Pak dan een heel dun plukje licht bruin en leg die in een half ronde vorm rechts van de steel, net boven het blad, prik het vast (foto 7). Pak steeds kleine, dunne plukjes licht bruine wol en vorm zo stukje voor stukje het muisje (foto 8). Door een paar dunne laagjes over elkaar heen te gebruiken krijgt hij een donkerdere kleur.

Neem wat witte wol voor het buikje, de wang en binnenkant van het voorste oortje. En wat donkerder bruin voor de buitenrand van de rug, het voetje en het buitenrandje van het andere oortje. Zo geef je wat diepte in je werk. Het staartje is ook van donkerder bruin en door het als een rolletje erop te prikken komt dat wat meer op het blaadje te liggen. Prik tot slot wat donkergrijs voor het oogje en neusje (foto 9).

2. Paddenstoeltje naaldvilten

Pak een plukje wol van ca. 15 cm lang 7,5 cm breed (foto 1). Zorg dat het plukje luchtig is. Trek het op gelijke breedte en rol het op (foto 2). Leg het geheel op het prikmatje en begin met prikken. Prik recht naar beneden, gewoon met 1 losse naald. Rol het steeltje van de paddenstoel steeds om, zodat je hem aan alle kanten prikt en hij mooi stevig en rond wordt. Aan de onderkant kun je het geheel wat breder uit laten lopen en met de naald in het steeltje prikken. Zo werk je het netjes af. Als hij stevig genoeg is, is hij klaar (foto 3).

Dan gaan we verder met het hoedje van de paddenstoel. Neem een flinke pluk rood (foto 4). Trek het wat uit elkaar zodat het weer een luchtige pluk wordt en vouw vanuit de vier hoeken de wol naar het midden (foto 5). Zo ontstaat er een compact vierkantje. Vervolgens pak je weer vier hoeken bij elkaar, zodat het een rondje wordt (foto 6).

Begin voorzichtig in het midden met prikken om te zorgen dat het rondje bij elkaar blijft. Zit het geheel vast dan prik en over de hele oppervlakte, draai je het werk een aantal keer net zolang tot je de gewenste stevigheid hebt. Door bijvoorbeeld wat meer langs de buitenranden te prikken zorg je dat het midden stuk van het hoedje wat boller wordt en de randen wat platter. Zo kun je makkelijk vorm in het hoedje brengen.

Voor de witte stippen pakje maar een heel klein plukje, eigenlijk maar een paar haartjes. Als je ze gaat pikken vormt het al snel tot een vast bolletje. Dus heb je teveel wol dan krijg veel te grote en volle stippen die niet goed blijven zitten.

Zitten de stippen erop, dan draai je het hoedje om, zet de steel omgekeerd in het midden van het hoedje en prik hem vast. Begin langs de randen van de steel. Al draaiend zet je de twee delen aan elkaar vast. Zorg ervoor dat je de naald niet zover door het hoedje prikt dat hij aan de onderkant erdoor komt. Dan vervormt het hoedje. Heb je de randen van de steel vast gezet, prik dan vanaf de zijkant meer naar het midden van de steel richting het hoedje. Zo wordt het een stevig geheel.

En zie hier; een prachtige paddenstoel, gemaakt van wol, zonder enige toevoeging van lijm of andere bevestigingsmaterialen. Super leuk voor de kinderen om mee te spelen, 100% natuurlijk en kan niet stuk. Leuk toch?!

Een herfstkrans naaldvilten

Stap 2: Herfstblaadjes prikken / droogvilten

Om wat te oefenen met verschillende kleuren over elkaar heen lijken me een paar herfst blaadjes een prima onderwerp. Het is wat fijner werken, dus extra opletten waar je de viltnaald zet!

Op foto 1 zie hoe klein en dun het plukje is dat je gebruikt.

1.

Leg de wol vast een beetje in de vorm zoals jij het blaadje wilt maken en begin met langs de randen te prikken. Dan naar het midden toe tot je een beetje vorm ziet. Maak de wol voorzichtig los van het prikmatje, draai het om en breng er al prikkend nog meer vorm in. Weer loshalen, omdraaien en eventueel een klein beetje wol in dezelfde kleur aan toevoegen zodat het een steviger geheel wordt. Voeg dan de tweede kleur toe en gebruik daarvoor een heel dun plukje. Prik het vast en kijk of de vorm en de kleur zijn geworden wat je wilde, anders nog wat kleur toevoegen en verder in vorm prikken. Hier is het fijn om bv. wat afbeeldingen van gekleurde herfst bladeren bij te hebben om te weten welke vorm je wilt maken en welke kleuren je kunt gebruiken.

Let wel op dat het geheel niet te dik wordt.

2.    3.

Stap 5: Kleine oranje pompoentjes, eerst droog vilten, dan naaien

Dan sluiten we de 3D onderwerpen af met twee pompoentjes. Helaas was ik zo verdiept ermee aan het werk dat ik tussendoor vergeten ben foto’s te maken. Maar na alle andere onderwerpen denk ik dat jullie het met een foto van het eindresultaat en een beschrijving ze zo kunnen maken.

Neem een flinke pluk wol, trek die wat langer en leg een knoop in het midden. Sla de lange plukken er omheen en prik het tot een stevig bol. Pak het bolletje tussen de vingers en knijp hem iets plat. Neem naald en draad, steek die door het midden, van onder naar boven, steek de naald weer aan de onderkant in naar boven en verdeel zo het bolletje in partjes (naar eigen inzicht). Trek de draad steeds stevig aan zodat er vorm in de pompoen komt. Knip ca. 1 cm pijpenrager af, windt er wat bruine wol om, prik die in de pompoen en draai nog enkele keren het draad waar de partjes mee zijn gemaakt, er omheen en hecht deze draad stevig af. Prik een dun sliertje groene wol met wat blaadjes en bevestig deze aan de pompoen.

Zijn de pompoentjes naar wens dan is het tijd ze samen met de paddenstoel, de egel en de spin op de strokrans te zetten.

Stap 6: Samenvoegen tot een mooie herfstkrans

Dit doe je als volgt:

1. prik voor de ondergrond voor de egel en de paddenstoel een flinke pluk lichtgroene en donkergroene wol, schuin in het stro zodat het stevig blijft zitten (foto 1)
2. pak 5 van de herfstblaadjes bij elkaar, leg ze in een waaiertje, naai de uiteinden aan elkaar en naai het waaiertje van blaadjes aan de strokrans
3. zet de egel en de paddenstoel met een knopspeld op de juiste plaats vast, pak naald en draad en naai ze zo onzichtbaar mogelijk op de krans
4. pak de laatste 2 herfstblaadjes, naai ze aan elkaar en op de krans
5. prik de pompoenen met een knopspeld op de juiste plek en naai ze op de krans
6. tot slot de spin, voor hem prikken we een rag fijn web van een heel dun en uit elkaar getrokken plukje witte wol op de krans, waar we de spin in hangen

 1.

En dit is dan de herfstkrans! Zoek een mooi plekje in huis en hang hem op zodat iedereen jou mooi ‘droog vilt werk’ kan bewonderen!

---

In het kort